Hoe maak je de switch van collega naar manager ?

Jouw baas vertrekt, je leest de vacature voor de open functie en denkt  : “Dit kan ik ook. Meer nog : ik kan dit beter dan onze huidige leidinggevende.” Een portie zelfvertrouwen in deze kan nooit kwaad.

Jouw competenties, je enthousiasme en dat tikkeltje zelfvertrouwen zorgen ervoor dat jij de nieuwe manager wordt van het team. Je bent blij en zit boordevol ideeën om die nieuwe functie in te vullen. En toch heb je ergens ook wat vrees : “Hoe zullen mijn collega’s reageren nu ik hun nieuwe leidinggevende word ?”

Dit is zowat één van de moeilijkste aspecten voor startende leidinggevende. De collega’s waar je tot nu toe vertrouwelijk mee samenwerkte, moeten nu plots opdrachten van je aannemen. Het is anders, het is nieuw… en dat kan je stress bezorgen. Hierbij geef ik je enkele tips om die start zo vlot mogelijk te maken.

Je ‘vroeger’ takenpakket wordt doorgeschoven of herverdeeld. Begeleid deze overgang goed. Vervolgens is het belangrijk dat je een duidelijk beeld hebt van hoe jij je nieuwe functie zal invullen. Jouw nieuw takenpakket tot in de puntjes kennen, is hierbij essentieel. Wat verwacht je baas van jou ? Praat daarover met je nieuwe baas. Eens dat allemaal duidelijk is, kan je dit ook overbrengen aan je team.

De eerste teammeeting die jij organiseert, is ongetwijfeld spannend. Alle ogen zijn op jou gericht, de verwachtingen zijn hoog gespannen (sommigen hopen misschien je op een beginnersfout te betrappen?).
Tijdens deze meeting hou je best rekening met het volgende :

♦ Maak duidelijk aan het team hoe jij je nieuwe functie zal invullen, wat de baas van jou verwacht, welke uitdagingen en doelstellingen er zijn.
Zorg ervoor dat elk teamlid ook goed weet wat van hem/haar wordt verwacht binnen het team, wat ieders bijdrage is aan het groepsresultaat. Een duidelijke jobinhoud én een rol afgestemd op ieders niveau verhoogt de kans op succes.
♦ Durf je kwetsbaar opstellen en vertel hen dat je het alleen niet redt. Ja, dat vraagt moed en sommige collega’s zullen misschien gniffelen (zeker zij die naast de promotie grepen), maar deze attitude is beter dan te doen alsof. Op deze manier wordt het duidelijk dat er nieuwe verhoudingen ontstaan. Aan deze nieuwe onderlinge relaties wennen, wordt dan een groepsproject. Samen lukt het wel! Vraag ook hun engagement hiervoor.

Een kleine praktische tip voor je eerste teammeeting. “Moet ik nu écht vooraan gaan zitten?” Het lijkt banaal maar voor sommige startende leiders kan dit stresserend zijn. Jij bent nu de leider, iedereen verwacht dat je vooraan plaats neemt. Doe dit dan ook, dit voelt maar 1 keer vervelend, nadien is het heel ‘gewoon’.

Dat je mekaar kent ‘als collega’s’ heeft uiteraard ook voordelen. Dankzij een jarenlange samenwerking ken je ieders sterktes en kleine kantjes. Toch is het belangrijk dat je mekaar nu in deze nieuwe relatie leert kennen : baas-collega.

Bespreek daarom individueel met elk teamlid de wederzijdse verwachtingen. Luister hierbij oprecht naar wat ieder te vertellen heeft. Ga geen enkel issue uit de weg;  ook eventuele wrijvingen die misschien al lang aanslepen, moeten nu ter sprake komen en worden uitgeklaard. Zo vermijd je problemen voor de toekomst.

En wat met de collega die ervan overtuigd is dat hij/zij meer recht had op die promotie ?  Tijdens je persoonlijk gesprek komt dit ongetwijfeld op tafel.
Laat je hierdoor niet van je stuk brengen, voel je niet schuldig over je succes en vooral doe geen extra toegevingen naar deze persoon (dé typische valkuil).
Gaandeweg zal deze persoon merken dat, dankzij jouw harde werken en enthousiasme, jij toch de juiste persoon op de juiste plaats bent.

Tot voort kort stond je samen met hen aan de koffiemachine de laatste roddels te delen. Je was één van hen. Nu sta je iets hoger in de hiërarchie en plots gaan ze je ‘anders’ bekijken, misschien bepaalde verwachtingen koesteren,… ‘Vriendjes’ blijven met iedereen zou er toe kunnen leiden dat jouw leiderschap niet echt aux sérieux wordt genomen. Het is een moeilijke evenwichtsoefening. Wees voorzichtig met persoonlijke vriendschappen. Ze zijn leuk, maar geen must om goed te kunnen samenwerken. Onthoud dat het groepsbelang altijd voorrang heeft op de individuele belangen.

Omdat ze je reeds kennen, durven ze ook al eens een stapje verder gaan.
“Nu jij de baas bent, ga je er toch voor zorgen dat we eindelijk…”. Doe geen beloftes die je niet kan nakomen en vooral laat je niet voor hun kar spannen om bepaalde zaken ‘geregeld’ te krijgen. Laat vroegere werk-of vriendschapsrelaties je nieuwe verantwoordelijkheden niet beïnvloeden. Wees moedig en durf ‘nee’ zeggen waar nodig; dit zal je op termijn veel voordeel opleveren.

Toen ik destijds diensthoofd werd, wist ik dat het een moeilijk evenwicht zou zijn om  leidinggevende te worden van mijn vroegere collega’s.
Ik geef graag toe : had ik destijds iemand gehad die me hierbij begeleidde, dan had ik sommige zaken zeker anders (lees : beter) aangepakt. Maar ja, gedane zaken nemen geen keer …

Sowieso, het team zal je moeten aanvaarden in die nieuwe rol en jij zal die nieuwe functie moeten ’verdienen’. Zoiets als:  gunnen en gegund worden.
Het is niet de gemakkelijkste periode uit je carrière. Maar mits goede ondersteuning, door een interne/externe coach geraak je al een heel eind verder.

Laat je begeleiden, want leiden doe je niet alleen.

Ga er met volle goesting tegenaan. Ik wens je heel veel succes !

Els